Koemelkeiwitallergie: wat is het?
Een allergie ontstaat wanneer het immuunsysteem reageert op stoffen (voedingsstoffen) waar het normaal niet op zou reageren, bijvoorbeeld melkeiwitten. Het immuunsysteem van je kindje werkt dan eigenlijk te goed. Normaal gesproken beschermt het namelijk alleen tegen ongewenste indringers, zoals bacteriën en virussen. Maar bij een koemelkeiwitallergie reageert het immuunsysteem ook op koemelkeiwit.
Koemelkeiwitallergie is de meest voorkomende allergie bij baby’s. Ongeveer 1 tot 5 op de 100 baby's hebben er last van. Niet verwonderlijk, want een baby drinkt tijdens zijn eerste levensjaar voornamelijk borstvoeding of opvolgmelk. Het is goed om te weten dat de meeste kindjes over hun koemelkeiwitallergie heen groeien. Het grootste deel heeft na hun tweede verjaardag geen last meer van koemelkeiwitallergie.
Hoe ontstaat allergie?
Allergie ontstaat doordat het immuunsysteem reageert op (voedings)stoffen waarop het eigenlijk niet zou moeten reageren, zoals melkeiwit. Tijdens de vertering splitst het lichaam dit eiwit in kleine stukjes. De darmen laten deze kleine stukjes door, zodat ze worden opgenomen in het bloed. Maar de darmen van je baby zijn nog niet helemaal volgroeid. Ook grotere brokstukken (onverknipt) eiwit worden daarom doorgelaten en komen in het bloed terecht. Bij de meeste baby’s geeft dit geen klachten, maar bij koemelkeiwitallergie ziet het lichaam deze stukken eiwit in het bloed als ‘indringers’. Je kindje maakt dan antistoffen aan en deze veroorzaken de allergische reacties.
Wat zijn de oorzaken van een koemelkeiwitallergie?
De oorzaken van koemelkeiwitallergie zijn uiteenlopend. Eigenlijk kan ieder kind een koemelkeiwitallergie ontwikkelen. Bij het ontwikkelen van allergie speelt erfelijkheid een rol. Heeft één van de ouders, een broer of een zus last (gehad) van een overgevoeligheidsreactie, zoals eczeem, hooikoorts, astma of (voedsel)allergie? Dan heeft je kindje een verhoogde kans op het ontwikkelen van koemelkeiwitallergie. Toch betekent dit niet dat je kindje automatisch koemelkeiwitallergie krijgt. En andersom kan een baby ook een allergie ontwikkelen die niet eerder in de familie voorkwam.
Wat zijn de symptomen van koemelkeiwitallergie bij je baby?
De symptomen van koemelkeiwitallergie zijn heel verschillend. Daardoor is koemelkeiwitallergie soms lastig te herkennen. Bekijk hieronder onze checklist om te zien welke klachten kunnen wijzen op koemelkeiwitallergie.
Heeft je kindje één of meerdere van de onderstaande symptomen? Raadpleeg dan de pediater.
De checklist stelt geen diagnose: hiervoor is ook lichamelijk onderzoek nodig. De klachten kunnen namelijk ook een andere oorzaak hebben. Het kan dan ook even duren voordat de arts de diagnose koemelkeiwitallergie stelt. Bovendien moeten er meerdere onderzoeken worden gedaan om te kijken of je kindje koemelkeiwitallergie heeft.
De checklist:
- Huidklachten (eczeem, huiduitslag)
- Onrust
- Maag- en/of darmproblemen (reflux, constipatie, diarree, krampjes)
- Lang en ontroostbaar huilen
- Onrustig en slecht slapen
- Vermoeidheid
- Luchtwegproblemen (piepende ademhaling, kortademigheid, hoesten, benauwdheid)
- Neusklachten (verstopte neus, loopneus, niesbuien)
- Oogklachten (rode en/of jeukende ogen)
- Groeiachterstand
Voor meer informatie en een uitgebreider overzicht van de mogelijke symptomen, neem hier een kijkje op onze website rond koemelkeiwitallergie.
De diagnose stellen
Denk je dat je kindje koemelkeiwitallergie heeft? Ga dan langs bij je pediater. Die moet een aantal onderzoeken doen om erachter te komen of je baby daadwerkelijk allergisch is. Zo bespreekt je arts met jou de medische voorgeschiedenis van je kindje en jouw familie, de symptomen van de allergie bij je kindje en zijn voedingsgewoontes. Het is dus handig om dit gesprek met je arts goed voor te bereiden. Houd onder andere het voedingspatroon van je kindje bij en maak een lijstje van de medische aandoeningen die in je familie voorkomen: hier vind je meer informatie!
Testen op koemelkeiwitallergie
Aan de hand van jullie gesprek beoordeelt de pediater of het nodig is om tests bij je kindje te doen. Er zijn verschillende soorten tests: huidtests, bloedtests en koemelkeiwitprovocatietests. Je arts vertelt van tevoren welke test(s) hij uitvoert.
Specifieke IgE-test
Met deze bloedtest meet je de concentratie van specifieke antistoffen in het bloed van je kindje. Deze heten IgE. Kindjes met allergie of astma hebben vaak meer IgE in hun bloed. De test stelt geen definitieve diagnose, dat kan alleen met een koemelkeiwitprovocatietest.
Huidpriktest (HPT)
Bij deze huidtest brengt de arts een druppel koemelk op de rug of onderarm van je kindje aan. Op de plek van de druppel prikt de arts daarna licht in de huid. Als daar dan een zwelling ontstaat, is dat een aanwijzing voor koemelkeiwitallergie. Gebeurt dit niet, dan kan je kindje nog steeds koemelkeiwitallergie hebben. Ook deze test geeft dus geen definitieve diagnose.
Atopische huidtest
Bij deze huidtest plakt de arts een pleister met allergeen koemelkeiwitextract op de rug van je kindje. De pleister blijft 24 tot 72 uur zitten om symptomen te testen die niet meteen optreden, zoals buikklachten of atopisch eczeem. Als de bloedtest of huidpriktest negatief zijn, kan met deze test toch koemelkeiwitallergie worden aangetoond.
Koemelkeiwitprovocatietest
Bij deze test krijgt je kindje voeding met steeds grotere hoeveelheden koemelkeiwit te drinken. Voordat de arts deze test doet, moeten de symptomen van je kindje verdwenen zijn of in ieder geval gestabiliseerd zijn. Let op: een koemelkeiwitprovocatietest kun je niet zelf doen. Deze moet plaatsvinden onder toezicht van een pediater.
Wat kun je doen als jouw baby koemelkeiwitallergie heeft?
Als uit een test of diagnose blijkt dat je baby allergisch is voor koemelkeiwit is het belangrijk om jouw voeding en/of die van je kindje aan te passen en hierbij de voorgestelde behandeling van de arts te volgen. De volgende tips kunnen je hierbij helpen:
Als je borstvoeding geeft
Zelfs als je borstvoeding geeft, kan jouw baby reageren op koelmelkeiwitten. Via jouw voeding komen deze eiwitten in de moedermelk terecht. Probeer geen koemelkeiwitten meer te eten (yoghurt, melk en andere melkproducten). Vraag aan je pediater naar een doorverwijzing naar een diëtist(e) die jou zal adviseren over een koemelkeiwitvrij dieet. Klik hier voor meer informatie.
Als je flesvoeding geeft
Als jouw kindje een risico heeft op het ontwikkelen van een koelmelkeiwitallergie zal de pediater aanraden om voor melk te kiezen waarvan de eiwitten al zijn afgebroken tot kleinere delen. Hierdoor komt het immuunsysteem van jouw kindje niet in contact met grote onverknipte koemelkeiwitten. Baby's met koemelkeiwitallergie verdragen deze kleine moleculen en de symptomen verbeteren vaak binnen twee tot vier weken. Deze pagina biedt je meer informatie over de verschillende mogelijkheden.
Wat doen bij vaste voeding?
Geef je je baby ook al vaste voeding? Zorg er dan voor dat deze voeding ook koemelkeiwitvrij is als je kindje een koemelkeiwitallergie heeft. Als je gebruik maakt van babypotjes, dan moet je goed de verpakking lezen. Ontdek hier hoe je die eerste hapjes het beste aanpakt.
We hebben ook nog enkele praktische tips voor jouw verzameld. Hier zijn onze drie beste tips!
Heb je vragen over koemelkeiwitallergie of het dieet van je baby?
Neem contact op met onze voedingskundigen van de Nutricia Babyvoedinglijn op het gratis nummer 0800-166 85 of stuur ons een bericht via Whatsapp op het nummer: +32 471 13 43 00. Onze voedingskundigen zijn bereikbaar van maandag t/m donderdag van 8:30 uur tot 17:00 uur en vrijdag van 8:30 uur tot 16:00 uur. Ze kijken graag met je mee!