Babykwaaltjes Q&A: VEELGESTELDE VRAGEN over babykwaaltjes
In onderstaande Q&A beantwoordt onze voedingskundige Manouk al jouw vragen over babykwaaltjes. Wat zijn babykwaaltjes? Hoe herken je ze? En wat kan je eraan doen? Van moeilijke ontlasting tot reflux en krampjes. Alles wordt besproken tijdens deze sessie. Bekijk hieronder de Q&A of lees alle vragen onder de video.
Alle vragen:
- Hoe weet je of je kindje spruw heeft?
- Hoe weet ik of mijn kindje goed aanhapt?
- Mijn baby heeft darmkrampen. Hoe kan ik hem helpen?
- Ik heb gelezen dat een kindje met flesvoeding minimaal één keer per dag moet poepen. Wat als dat nou niet het geval is?
- Mijn baby heeft last van pukkeltjes in het gezicht. Kan dit kwaad?
- Mijn baby van 8 weken spuugt veel. Niet 1 keer een mondje terug, maar soms wel 5/6 keer en ook nog lang na de voeding of wanneer hij wakker wordt. Wat te doen?
- Hoe kan je weten met borstvoeding of jouw kindje genoeg heeft gehad?
- Heb je tips om een baby van bijna 3 maanden een eet- en slaapritme aan te leren? En hoe ziet het schema er dan uit?
- Mijn baby van 8 weken oud huilt continu, behalve als ze slaapt of haar voeding krijgt. Mijn kindje is dan lastig stil te krijgen.
- Wat zijn tips om het happen van lucht tijdens een flesvoeding zoveel mogelijk te voorkomen?
- Mijn baby huilt hard bij het geven van voeding, rekt veel naar achteren en ik merk dat mijn kindje ook echt pijn heeft. Dit maakt mij best onzeker.
- Mijn zoontje heeft af en toe last van obstipatie. Hij is bijna twee maanden oud.
Hoe weet je of je kindje spruw heeft?
Je herkent de spruw aan witte plekjes in de mond van je kindje, die niet weg te vegen zijn. Meestal is het goed zichtbaar op de tong, maar ook de lippen, wangen en het gehemelte kunnen meedoen. Het mondslijmvlies is wat roder dan normaal en er kan een glans op de tong zichtbaar zijn. Meestal heeft een baby met spruw nergens last van. Soms drinkt een kindje echter onrustig en laat het vaak de tepel los. De klakgeluiden kunnen hierdoor ook verklaard worden. Check dus even goed het mondje van je kleine op witte plekjes en kijk of je ze weg kunt vegen. Als dat niet het geval is, kan er sprake zijn van spruw. Spruw komt door een gist (een soort schimmel). Veel volwassenen dragen de gist bij zich zonder dat ze daar klachten van hebben. Spruw komt veel voor. Het gaat vaak vanzelf weer over. Als een baby met spruw goed drinkt en er geen last van heeft, hoeft de spruw niet behandeld te worden. Wanneer een kindje echter bij het voeden veel huilt en de tepel loslaat, dan is het goed om de spruw te behandelen. Neem dan even contact op met je huisarts. Het is belangrijk om zo hygiënisch mogelijk te werken bij het voeden en de voorbereiding ervan.
Voordat je borstvoeding gaat geven:
- Was eerst je handen met zeep. Doe dat grondig en minimaal 20 seconden.
- Maak je tepels schoon met lauw water.
- Laat de tepels na het voeden rustig drogen voordat je je bh weer aantrekt of vastmaakt.
- Gebruik schone zoogkompressen. Die houden de tepelhuid droog.
- Als je afgekolfde melk met een flesje geeft, is het belangrijk om de spenen elke dag uit te koken.
- Bewaar ze op een droge en schone plaats.
Hoe weet ik of mijn kindje goed aanhapt?
Goed aanleggen is belangrijk. Zowel voor jezelf als voor je kleine. Het is een kwestie van er samen handigheid in krijgen. Als je baby goed aanhapt, goed aanligt, of goed aan de borst ligt, heeft hij veel borst in zijn mond: de hele tepel en een groot deel van de tepelhof. Als je baby goed aan de borst ligt, dan zijn de lipjes mooi naar buiten gekruld. Bij het onderlipje kun je ook zijn tongetje soms zien liggen. Wat altijd belangrijk is, is om goed de tijd te nemen voor een voeding en er echt een rustig moment van te maken voor allebei. Zorg dat je goed en comfortabel zit of ligt, en dat je baby goed bij je borst kan. Zijn hoofd, nek, schouders en rug moeten één lijn vormen. Zorg dat de buik van de baby naar jouw buik is gedraaid, zijn gezicht is gericht op jouw borst en zijn neus en mond rond jouw tepel liggen. Je kunt je baby met één arm ondersteunen. Je andere hand kun je gebruiken om je borst te ondersteunen.
Eventueel kun je een voedingskussen, andere kussens of een voetenbankje gebruiken om je hoofd, nek, armen en benen te ondersteunen. Een baby gaat het makkelijkste aan de borst in een ‘open houding’: wanneer je zachte druk geeft bij zijn rug, kantelt zijn hoofd iets naar achteren. Zo kan je baby makkelijker aanhappen. Als je je baby duidelijk hoort drinken (een soort ‘klokkend’ geluid) en het voeden voor jou geen pijn doet, weet je dat je baby goed is aangelegd.
Mijn baby heeft darmkrampen. Hoe kan ik hem helpen?
Het is heel vervelend wanneer je kindje zo'n last heeft van darmkrampjes. Hij is nog klein en vaak is dan het darmkanaal nog niet helemaal uitgerijpt en wat gevoelig. Het hoort er een beetje bij. Dus maak je daar niet al te veel zorgen over. Vaak zie je ook dat de krampjes in de avond het ergst lijken. Ook dat is normaal. Dat neemt natuurlijk niet weg, dat het superpittig is voor jou als moeder om je kleine zo'n pijn te zien hebben. Daarnaast zorgt het voor veel onrust en stress. Als moeder wil je natuurlijk liefst dat je kleine tevreden is.
Met een maand of 3 zijn de krampjes meestal vanzelf voorbij, dus dat is goed om te weten. Daar heb je nu nog niets aan, maar het geeft hoop voor de toekomst. Het gaat voorbij! Krampjes kunnen verschillende oorzaken hebben. Vaak zie je dat de drinksnelheid een belangrijke rol speelt. Het is belangrijk dat een kindje rustig aan de borst of uit de fles drinkt. Soms is de toeschietsnelheid wat sterk en drinkt een kindje de eerste slokken daardoor wat snel. Het kan dan veel lucht meehappen. Check even of dat bij jou het geval is.
Het kan dan helpen om eerst een klein beetje voeding af te kolven en je kleine daarna aan te leggen. Wanneer je voeding uit een flesje geeft, is het goed om eens te timen hoe lang je kleine over het leegdrinken van het flesje doet. Het zou - zonder pauzes mee te rekenen - ongeveer 20 à 30 minuten over het leegdrinken van het flesje moeten doen. Soms hebben kindjes zo'n sterke zuigkracht, dat het veel sneller gaat dan die 20 minuten. Wat je dan vaak ziet gebeuren is dat een kindje veel lucht meehapt tijdens het drinken. Deels komt dat eruit met een boertje. Maar voor een deel gaat dat ook door naar de darmen en daar kan het die heftige krampen veroorzaken. Als jij merkt dat je kleine te snel drinkt, dan is het goed om een speen met een kleiner gaatje te proberen.
Wat je ook kunt doen, is de voeding zelf verdikken met wat johannesbroodpitmeel. Dit kan ook aan afgekolfde moedermelk worden toegevoegd. Je voegt dan één of meerdere schepjes toe aan de voeding en je ziet dan direct dat het dikker wordt. Je kleine zal het dan rustiger uit de fles drinken en minder lucht meehappen. Dit geeft vaak supergoed resultaat.
Ik heb gelezen dat een kindje met flesvoeding minimaal één keer per dag moet poepen. Wat als dat nou niet het geval is?
Dat je kindje elke dag ontlasting moet hebben, is een fabeltje. Het is niet vreemd als de ontlasting enkele dagen op zich laat wachten. Het is ook niet bijzonder als je kindje 3 keer per dag een poepluier heeft. Het gaat er vooral om dat je kindje geen last heeft van zijn ontlasting. Is dat wel het geval, dan is kan er sprake van moeizame ontlasting.
Mijn baby heeft last van pukkeltjes in het gezicht. Kan dit kwaad?
Mocht de uitslag vooral in het gezicht zitten van jouw kindje en lijkt het een beetje op een soort jeugdpuistjes, dus echt pukkeltjes met soms ook een wit kopje erop, dan kan dat duiden of baby acne. Dat is iets wat veel voorkomt bij jonge kindjes, al in de eerste weken na de geboorte. Acne wordt vaak door hormonen veroorzaakt. Dat is natuurlijk ook zo in de puberteit bijvoorbeeld.
Je baby heeft in de baarmoeder wat hormonen van jou meegekregen, en dat komt nu tot uiting. Maak je geen zorgen: ze gaan vanzelf weer weg. Je hoeft er niets aan te doen. Ga wel naar een arts als er gele korstjes komen rond de puistjes, want dat kan duiden op krentenbaard en dat is een besmettelijke infectie.
Mijn baby van 8 weken spuugt veel. Niet 1 keer een mondje terug, maar soms wel 5/6 keer en ook nog lang na de voeding of wanneer hij wakker wordt. Wat te doen?
De helft van alle gezonde baby’s spuugt minimaal 1 keer per dag. Het verschilt van mondjes teruggeven tot hele golven voeding die terug komen. Als je kind verder goed groeit, is er geen probleem. Het hoort er een beetje bij. Er zijn verschillende redenen waarom een baby veel spuugt. De maag van je baby is nog maar klein en kan niet zoveel voeding in één keer bevatten. Daarom drinkt je baby ook zo vaak op een dag.
Ook is het zo dat de slokdarm nog niet helemaal volgroeid is. De afstand tussen de maag en de mond is klein. Verder is de overgang van de slokdarm naar de maag nog niet zo goed ontwikkeld. Bij jou wordt de maag afgesloten zodat er geen voedsel terugstroomt. Bij een baby werkt dat nog niet helemaal. Door het verbeteren van de spierkracht in het onderste deel van de slokdarm, groeien kinderen over het spugen heen. Dit gebeurt in het eerste levensjaar. Dan is het spugen ook meestal helemaal over.
Gelukkig hebben we meerdere tips voor je om de spuugklachten van je kindje te verminderen. Het helpt vaak om je baby wat meer rechtop te houden tijdens het voeden. Voed je baby dus in elk geval niet liggend. De voeding kan dan gemakkelijk vanuit de maag terugstromen in de slokdarm en mond. Geef je borstvoeding en heb je het idee dat jouw toeschietreflex erg sterk is waardoor jouw kindje zich verslikt? Dan kan het helpen voorafgaand aan de voeding de ergste druk af te kolven.
Zorg er ook voor dat je baby niet te snel drinkt of lucht hapt tijdens het drinken. Bij voorkeur duurt het voedingsmoment rond de 20 à 30 minuten. Na de voeding is het goed om eerst een boertje af te wachten voor je je kleintje weer op de rug legt. En moet je baby nog in bad of verschoond worden? Wacht een tijdje na de voeding. Door al die bewegingen kan er druk op de maag komen en stroomt de voeding terug. Mocht dit onvoldoende helpen, dan kan het helpen om een papje te geven van johannesbroodpitmeel voorafgaand aan de borstvoeding. Johannesbroodpitmeel kun je ook toevoegen aan flesvoeding of je kunt flesvoeding kiezen waar dit al aan toegevoegd is. Het is belangrijk om dit vooraf even te overleggen met je consultatiebureau of arts.
Hoe kan je weten met borstvoeding of jouw kindje genoeg heeft gehad?
Goed dat je borstvoeding geeft! Als je baby net aan de borst gaat, maakt hij kleine zuigbewegingen om de melk toe te laten schieten. De melk begint te stromen en de baby gaat over in langere halen en een rustiger tempo. Je hoort de baby duidelijk slikken. Aan het eind van de voeding slikt je baby veel minder omdat de borst leeg aan het raken is. Als je je baby niet meer regelmatig hoort slikken bied je de andere borst aan. Als de melk op gang is gekomen en de baby goed drinkt, dan is de borst soepel na de voeding. Dit is een teken dat de borst goed leeg is. Maar wanneer weet je nu of zij genoeg binnenkrijgt? Dat merk je, want dan is ze afwisselend levendig én rustig, groeit ze goed en heeft voldoende plasluiers.
Heb je tips om een baby van bijna 3 maanden een eet- en slaap ritme aan te leren? En hoe ziet het schema er dan uit?
Op de leeftijd van 3 maanden drinkt je kindje uitsluitend borst- of flesvoeding. Het geven van borstvoeding mag je op verzoek doen. Merk je dat je kindje honger begint te krijgen (signalen: zoekbewegingen, minder diepe slaap, smakgeluidjes, met de handjes naar het mondje), dan is het belangrijk je kleine aan te leggen. Het ene kindje drinkt net wat vaker aan de borst dan het andere kindje. Dat is heel normaal. Probeer hierin zoveel mogelijk in te spelen op de signalen van je kleine.
Geef je flesvoeding? Dan zit je op de leeftijd van 3 maanden meestal op een ritme van om de 4 uur voeden. Dit komt neer op 5 flesjes overdag. Je begint dan met de eerste voeding om 7 uur 's ochtends en eindigt met de laatste voeding om 23 uur 's avonds. Vanaf de leeftijd van 6 weken kun je je baby op vaste momenten dutjes laten doen en op die manier langzaam een slaaproutine ontwikkelen. Als je je baby dan elke dag op dezelfde tijdstippen een dutje laat doen, raakt hij gewend aan dat slaappatroon. Zo ontdek je ook hoe lang je kleine per keer slaapt. Dat varieert in het begin nogal, maar na een poosje ontstaat er een patroon.
Mijn baby van 8 weken oud huilt continu, behalve als ze slaapt of haar voeding krijgt. Mijn kindje is dan lastig stil te krijgen.
Konden baby’s maar praten! Dan konden ze je gewoon vertellen wat er aan de hand is. Maar huilen is nou eenmaal de enige manier om te kunnen communiceren met jou: van vieze luier tot honger en van pijn tot moe zijn. Schrik niet: een baby huilt, zeker in de eerste maanden gemiddeld, 2 tot 3 uur per dag. De pieken liggen meestal tussen 5 uur ’s middags en 11 uur ’s avonds. Dit is heel normaal en het wordt na een week of 8 vanzelf minder.
Het is niet leuk als je baby huilt, maar het heeft een functie. Het is een manier van communiceren. Er zijn veel mogelijke oorzaken voor dat huilen. Gelukkig leer je je kind heel snel kennen en kun je aan het soort huilen vaak al horen wat er van je verwacht wordt. Herken jij de verschillende huiltjes van je baby? Het kan zijn dat je kindje honger heeft, een vieze luier of wellicht krampjes heeft.
Hier een aantal anti-huil tips die vaak effectief zijn, op een rijtje:
- Draag je kindje dicht bij je in een draagzak of draagdoek, want jouw hartslag kalmeert. In een draagdoek ligt je kindje ook nog eens in een ronde houding en dat vinden veel baby’s heel prettig.
- Voor sommige baby’s is inbakeren fijn, zeker bij echte huilbaby’s kan dit helpen. Laat je op het consultatiebureau goed voorlichten over hoe je op de juiste manier inbakert.
- Zing zachtjes een liedje; jouw stem kan rustgevend werken.
- Knuffel je kindje of streel zachtjes door de haren of over de rug.
- Maak een ritje met de wagen of buggy.
- Geef je baby een zachte buikmassage of een lauwe warmwaterkruik op het buikje.
- Geef je baby een lekker warm bad.
- Draai een zacht muziekje.
Wat zijn tips om het happen van lucht tijdens een flesvoeding zoveel mogelijk te voorkomen?
Het is belangrijk dat je kindje rustig drinkt, bij voorkeur duurt het voedingsmoment zo rond de 20 à 30 minuten. Wanneer je kindje te snel drinkt, kan hij namelijk wat lucht meehappen. Dit kan klachten geven zoals krampjes of het teruggeven van voeding. Mocht je merken dat je kindje erg vlug drinkt en daardoor lucht meehapt, dan kun je het beste en speentje gebruiken met een kleiner gaatje of je kunt eventueel johannesbroodpitmeel toevoegen. Door het indikken van de voeding zal de voeding rustiger door de speen heen stromen.
Mijn baby huilt hard bij het geven van voeding, rekt veel naar achteren en ik merk dat mijn kindje ook echt pijn heeft. Dit maakt mij best onzeker.
Wat vervelend dat je kindje deze klachten heeft! Ik kan me goed voorstellen dat dat je soms wat onzeker maakt. Wanneer je kindje zich overstrekt kan dat inderdaad duiden op krampjes. Ook zien we bij kindjes met (verborgen) reflux dat ze zich nog wel eens overstrekken. Krampjes en het teruggeven van voeding horen er echt een beetje bij in de eerste maanden. Je zal zien dat deze klachten wat minder worden zodra je kindje ouder wordt. Daarbij is het goed om erop te letten dat het drinkmoment rustig verloopt. Geef jij borstvoeding en is jouw toeschietreflex erg sterk? Dan kun je het beste voorafgaand aan de voeding een beetje borstvoeding afkolven. Geef je flesvoeding, dan is het goed om even te timen hoe lang je kindje doet over het leegdrinken van een flesje. Bij voorkeur duurt dit 20 à 30 minuten. Mocht je kindje sneller de fles leeg hebben, dan kun je het beste een kleinere speen gebruiken of de voeding indikken met johannesbroodpitmeel. Dit geeft vaak veel rust voor je kleine!
Mijn zoontje heeft af en toe last van obstipatie. Hij is bijna twee maanden oud.
Moet je kindje veel moeite doen om de ontlasting te laten komen? Huilt je kindje telkens bij het produceren van een poepluier? Laat hij alleen maar windjes zonder echt resultaat? Dan kun je van moeizame ontlasting spreken. Moeizame ontlasting kan ontstaan doordat de ontlasting te droog is, maar er zijn ook andere oorzaken. Overstappen op andere voeding is één van de oorzaken van moeizame ontlasting bij baby’s. Ben je pas overgestapt naar andere voeding? Dan moeten de darmen van je kindje even wennen. De darmpjes zijn namelijk nog niet volledig ontwikkeld. Het is niet vreemd als je kindje reageert op de nieuwe voeding en bijvoorbeeld even wat moeizamere ontlasting heeft.
Geef je borstvoeding? Leg dan je kindje wat vaker aan. Je zult merken dat dit helpt bij moeizame ontlasting. Geef je flesvoeding? Zorg dan voor de juiste dosering water en maatschepjes voeding. Om de klachten bij obstipatie te verminderen, kun je je kindje tussen twee flesvoedingen wat extra water geven. Je kunt ook wat meer water bij de voeding doen: voeg 10 tot 20 ml extra aan een fles toe. Voorwaarde is wel dat je kindje alle flessen altijd goed leegdrinkt. Ook zijn er speciale soorten flesvoeding verkrijgbaar voor kindjes met moeizame ontlasting. Dit kun je het beste even overleggen met je consultatiebureau of arts.
De meeste vragen die we hebben binnen gekregen gingen voornamelijk over krampjes. Dat zie je heel veel terug bij kleine baby’tjes. Mocht je dat ook bij jouw kindje merken, maak je zeker niet al te veel zorgen want dat hoort er echt een beetje bij. Meestal gaan die krampjes vanzelf over en worden die minder. Meestal na de leeftijd van 3 à 4 maanden.
Tot die tijd kun je dat verlichten voor je kindje met deze tips:
- De snelheid van het drinken is echt heel erg belangrijk. Een voedingsmoment mag 20 tot 30 minuten duren.
- Als dat sneller gaat, zie je dat een kindje wat onrustiger drinkt en ook veel lucht mee hapt. Dit kan zorgen voor krampjes omdat de lucht deels naar de darmen gaat. Vaak kan het gebruik van een kleinere speen of het indikken van de voeding met johannesbroodpitmeel al wonderen verrichten.
- We zien ook vaak dat krampjes in de avond het heftigst zijn. Wat dan vaak kan helpen is dat je even lekker het buikje van je kindje masseert met ronddraaiende bewegingen of maak even fiets bewegingen met de beentjes.
- Wat altijd helpt bij ieder kindje, dat is gewoon veel knuffelen. Liever een knuffeltje te veel dan een knuffel te weinig uiteraard!
Bekijk hier onze andere live Q&A's terug:
- In deze Q&A beantwoordt lactatiekundige Thelma Govaarts al jouw vragen over borstvoeding.
- In deze Q&A praat verloskundige Marjolein Maas over alles rond de bevalling en de eerste week.
- In deze Q&A geeft verloskundige Marjolein Maas praktische tips voor de kraamtijd.