KRAAMTIJD Q&A: praktische tips!
In onderstaande Q&A video geeft verloskundige Marjolein Maas praktische tips voor de kraamtijd. Hoe ga je die eerste week om met balans zoeken tussen bezoek ontvangen en zelf rust nemen? En wat zijn prioriteiten wanneer je uit het ziekenhuis komt na je bevalling? Bekijk hieronder de Q&A of lees alle vragen onder de video.
Alle vragen:
- Hoe kun je ervoor zorgen dat je wensen onder andere door je partner en familie gerespecteerd worden, mocht je geen behoefte hebben aan bezoek?
- Wat moet ik naar het ziekenhuis moet meenemen voor mij en de baby?
- Wat moet je doen als je bed moeilijk tot onmogelijk op klossen gezet kan worden?
- Wat kan ik niet missen thuis in het geval van een thuisbevalling?
- Wat zijn de prioriteiten als ik na de geboorte het ziekenhuis verlaat?
- Hoe zorg ik in de kraamtijd goed genoeg voor mezelf?
- Vasthouden van de baby: is dat verstandig? Mijn baby is nu 8 weken oud. Alleen de ouders hebben haar vastgehouden omdat we niet willen dat ze ziek wordt.
- Hoe kun je de eerste week borstvoeding combineren met je rustmoment en bezoek? Het advies is dat je borstvoeding namelijk op verzoek geeft.
- Hoe bereid ik mijn oudste kindje voor op de komst van een nieuw kind?
- Dien je tijdens jouw kraamtijd ook te letten op wat je wel en niet moet eten in verband met borstvoeding, maar ook voor je eigen herstel? Bijvoorbeeld met rauw of pittig eten?
- Kan ik tijdens de zwangerschap ook sporten?
- Wat kan ik doen in de kraamtijd als mijn baby zo blijft huilen?
- Mag ik zwemmen in meren en rivieren in het derde trimester? Dus niet in zwembad?
- Wanneer mag je met je kindje voor het eerst naar buiten in de kraamtijd?
- De belangrijkste tips van verloskundige Marjolein Maas
Hoe kun je ervoor zorgen dat je wensen onder andere door je partner en familie gerespecteerd worden, mocht je geen behoefte hebben aan bezoek?
- Ontvang bezoek alleen maar beneden, dus niet in je eigen kamer. Je kunt er dan gewoon bij zijn als jouw bezoek binnenkomt. Zodra je moe bent, kun je je weer terugtrekken in jouw slaapkamer.
- Maak dit bespreekbaar met jouw partner. Jouw partner kan jouw grenzen tijdens de kraamtijd goed bewaken.
Wat moet ik naar het ziekenhuis moet meenemen voor mij en de baby?
Zie het maar als een hotelovernachting. Pak je koffer, schone kleren, een T-shirt waar je je prettig in voelt, toiletspullen, slippers en een badjas. Eten en drinken meenemen is ook fijn, dan ben je niet zo afhankelijk van wat je in het ziekenhuis krijgt. En voor de baby eigenlijk een paar setjes kleren in verschillende maten, een muts, sokken, een Maxi-Cosi met een lekker wollen dekentje. Alle disposables, dus alles wat weggegooid wordt, zoals luiers hoef je niet mee te nemen naar het ziekenhuis. Dat hebben zij daar allemaal voor jou. Tip: download de vluchtkoffer checklist zodat je tijdens het inpakken van jouw vluchtkoffer makkelijk alles kunt afstrepen. Zo vergeet je niets!
Wat moet je doen als je bed moeilijk tot onmogelijk op klossen gezet kan worden?
Klossen is nodig. Of je nou thuis bevalt of in het ziekenhuis, je bed moet altijd omhoog. Dat is het meest van belang voor de kraamverzorgster, want die gaat jou en het kindje meehelpen met de borstvoeding bijvoorbeeld. Dan moet je bed echt op goede werkhoogte staan om geen rug problemen te krijgen.
Als het bed niet opgehoogd kan worden, kun je denken aan bierkratjes of je kunt een extra matras op jouw eigen matras leggen. Vaak is het goed om daar een deur onder te leggen, zodat je niet helemaal weg valt in het matras. Als dat ook niet lukt, maak het bespreekbaar met je eigen verloskundige.
Wat kan ik niet missen thuis in het geval van een thuisbevalling?
Eigenlijk heb je alles in huis voor de bevalling. Verloskundigen en kraamverzorgers zijn best inventief en kijken altijd rond naar wat zij kunnen gebruiken. Een strijkplank kan bijvoorbeeld als tafeltje worden gebruikt door een verloskundige.
Dat kraampakket is eigenlijk het belangrijkste. Deze krijg je van je verzekeraar of moet je zelf aanschaffen. Daar zitten alle spullen in die verloskundigen en kraamverzorgers nodig hebben om de thuisbevalling zo goed mogelijk te laten verlopen. Voor de rest heb je alles in huis, zoals vuilniszakken, 2 emmers waar de vuilniszakken in kunnen en kruiken voor de baby.
Wat zijn de prioriteiten als ik na de geboorte het ziekenhuis verlaat?
Het belangrijkste is: zorg goed voor jezelf. Jouw kindje is vaak de eerste dag na de bevalling ook hartstikke moe van de bevalling. Vaak zie je dat het kindje nog heel veel slaapt, maar je kindje gaat ook honger krijgen. Om de 2 à 3 uur moet je kindje aan de borst drinken om genoeg melk te krijgen. Heel vaak op dag 2 en 3 worden baby'tjes wat meer onrustig.
Tips hiervoor zijn:
- Je baby vindt het fijn om beweging te voelen. Zet bijvoorbeeld een kinderwagen in de woonkamer. Zo kun je met de kinderwagen lekker op en neer wiegen.
- Je baby kan ook last hebben van krampjes. Vaak vinden baby’s het fijn om dan op de buik te liggen. Je kunt dan het ruggetje masseren. Dat geeft wat tegendruk op de darmen.
- Een speentje kan ook helpen. Hoewel dit best lastig kan zijn door tepel-speenverwarring. Geef je je kleine een speentje? Gaat je baby daardoor minder goed aan de borst?
- In de kraamtijd heb je vaak de eerste 2 dagen veel adrenaline. Je hoeft niet te slapen, je bent niet zo moe en je wil alleen maar naar jouw baby kijken. Maar er komt een moment dat de adrenaline uitwerkt. Dit is vaak op dag 3 of 4. Het is dus van belang om toch vanaf dag 1 je rust te pakken. Voel je je moe? Probeer te slapen in plaats van klusjes te doen die kunnen wachten.
De eerste dagen is: je kindje voeden, zelf slapen, goed voor jezelf zorgen en gezond eten en drinken. Dat is echt het belangrijkste.
Hoe zorg ik in de kraamtijd goed genoeg voor mezelf?
Goed naar jezelf luisteren. Ben je moe? Probeer te slapen. In de kraamtijd is tussen 12:00 en 15:00 uur 's middags eigenlijk een beetje een heilig moment. Dan mag er geen bezoek langskomen, de verloskundige mag jou niet bezoeken en de kraamzorgster zegt ook: rust, nu gaat iedereen slapen. Dat heb je nodig omdat de komende nacht altijd weer onrustig gaat worden.
Mocht je nu zwanger zijn, kun je nu al dat ritme proberen aan te houden. Probeer bijvoorbeeld tussen 12 en half 2 te slapen of zit met een boek op de bank. Dan gaat jouw bioritme dat al overnemen. Dan pak je straks veel sneller rust.
Vasthouden van de baby: is dat verstandig? Mijn baby is nu 8 weken oud. Alleen de ouders hebben haar vastgehouden omdat we niet willen dat ze ziek wordt.
Dat is heel lastig nu in Corona-tijd. Dit is jouw eigen gevoel. Als je zelf liever niet wil dat anderen jouw baby vasthouden, dan is dat heel begrijpelijk. Jouw baby heeft wel veel antistoffen meegekregen en het is een gezonde baby, dus jouw baby kan tegen een verkoudheid of een griepvirus.
Hoe kun je de eerste week borstvoeding combineren met je rustmoment en bezoek? Het advies is dat je borstvoeding namelijk op verzoek geeft.
Borstvoeding op verzoek wordt aangeraden. Dat wil zeggen: wanneer je baby honger heeft, geef dan borstvoeding. Dat is erg belangrijk. Maar hoe zorg je dan voor een bepaald ritme voor jezelf? Je kunt eigenlijk alleen het ritme volgen van je baby. Pas jezelf aan, aan het ritme van je kleine. Als je baby heel snel de volgende voeding wil, kun je de tijd een klein beetje rekken. Je kunt bijvoorbeeld eerst verschonen voordat je de volgende voeding geeft.
Hoe bereid ik mijn oudste kindje voor op de komst van een nieuw kind?
Een gouden tip: waarschijnlijk is jouw oudste kindje gaan logeren, zodat jij rustig kan bevallen thuis of in het ziekenhuis. Na de bevalling komt je oudste kindje weer kijken. Leg dan jouw kersverse baby niet in jouw armen. Leg jouw baby in zijn eigen wiegje naast of bij jou op bed. Als jouw kindje komt, voelt je kindje dat er heel veel is veranderd. Die voelt ook spanning en is blij om mama weer te zien. Het is dan heel fijn als je jouw armen kan uitstrekken naar jouw kindje. Dan kun je samen naar de baby gaan kijken.
Als je jouw kersverse baby in jouw armen hebt en je oudste kindje komt enthousiast kijken, maak je misschien een soort wegwerpgebaar en dat kan voor je oudste kindje best heftig zijn. Dus leg jouw nieuwe baby in een bedje, zodat je alle liefde hebt voor jouw oudste kindje. En dan kunnen jullie samen gaan kijken. Dat zorgt voor een mooie start.
Dien je tijdens jouw kraamtijd ook te letten op wat je wel en niet moet eten in verband met borstvoeding, maar ook voor je eigen herstel? Bijvoorbeeld met rauw of pittig eten?
Als jouw kindje ontzettend huilerig is bijvoorbeeld, zou dit kunnen duiden op lactose-intolerantie. Als jouw kindje heftig reageert op melk, kun jij een dieet aangaan. Maar dat komt niet heel vaak voor. Eet wat je wil. Je mag natuurlijk geen alcohol drinken, maar voor de rest kun je zelfs pittig eten gewoon eten. Als jouw baby ergens op reageert, merk je dat vanzelf. Lees hier meer over wat je wel en niet wanneer je borstvoeding geeft.
Kan ik tijdens de zwangerschap ook sporten?
Ja, je kan gewoon sporten tijdens de zwangerschap. Het is juist heel gezond om te sporten. Goede bewegingen in de zwangerschap zijn eigenlijk: fietsen, wandelen en zwemmen. Dat is prettig voor je bekken en spieren en om in conditie te blijven waardoor je na de zwangerschap veel beter kan herstellen.
Wat kan ik doen in de kraamtijd als mijn baby zo blijft huilen?
Leg jouw kindje bij je en beweeg een beetje. Zet de Maxi-Cosi bijvoorbeeld bij de bank, zodat je met je voet een beetje heen en weer kan wiegen. Vaak hebben baby's ook krampjes en dat zorgt voor huilbuien. Dan is het fijn om je baby op je onderarm te leggen met de buik op je armen. Maak ronddraaiende bewegingen over het ruggetje. Daardoor geef je eigenlijk tegendruk aan de buik. Je zou ook een speentje kunnen geven. De verloskundige is verantwoordelijk tot 10 dagen na de bevalling. Als je vragen hebt, kun je deze stellen aan je kraamverzorgster of verloskundige.
Mag ik zwemmen in meren en rivieren in het derde trimester? Dus niet in zwembad?
Ja, dat mag. De kans dat jouw vliezen breken in die tijd is natuurlijk heel erg klein, maar die is aanwezig. Maar het mag wel.
Wanneer mag je met je kindje voor het eerst naar buiten in de kraamtijd?
De eerste week ben je aan temperaturen om te kijken of jouw kindje zelf goed op temperatuur kan blijven. Als je kindje goed op temperatuur kan blijven (vaak na 6/7 dagen) en wanneer je baby aan het groeien is in gewicht en dus een beetje terug is op geboortegewicht (vaak na 7/8 dagen) kun je naar buiten. Dus na een week kun je heerlijk met je kindje naar buiten.
De belangrijkste tips van verloskundige Marjolein Maas:
- Voel wat je grenzen zijn.
- Bespreek jouw grenzen met jouw partner.
- Zorg goed voor jezelf: neem genoeg rust en eet en drink gezond.
- Schep verwachtingen en wensen met je kraamverzorgster.
Bekijk hier onze andere live Q&A's terug:
- In deze Q&A beantwoordt lactatiekundige Thelma Govaarts al jouw vragen over borstvoeding.
- In deze Q&A beantwoordt onze voedingskundige Manouk al jouw vragen over babykwaaltjes.
- In deze Q&A praat verloskundige Marjolein Maas over alles rond de bevalling en de eerste week.